ÇELİK HASIRIN TANIMI:

Çelik hasır, S220 çeliğinden soğuk çekme yöntemi ile çekilip nervürlenerek imal edilen, yüksek mukavemetli ve esas itibariyle inşaatlarda kullanılan bir beton çeliğidir. 

Çelik Hasırlar, döşemelerin çalışma şekillerine göre başlıca 2 tip olarak imal edilir, 
1. Tek istikamette çalışan yapı elamanları için R tipi hasırlar,
2. Çift istikamette çalışan yapı elamanları için Q tipi hasırlar. 

KULLANILDIĞI YERLER:
Yapı malzemesi olarak çelik hasır, özellikle döşemelerde, perdelerde, istinat duvarlarında, temellerde, saha betonlarında, beton yollarda tünel ve galerilerde, kanal ve kanaletlerde kullanılır.

Ancak, bunların dışında bahçe çiti, korkuluk ve asma tavanlar içinde kullanılan çeşitleri de mevcuttur. Arzu edildiği takdirde sıcak daldırma galvanizli ve polyester boyalı olarak ta temin edilebilir. 

ÇELİK HASIRIN AVANTAJLARI:
Çelik Hasırın akma dayanımı S220 çeliğinin 2,27 katı, S420 çeliğinin 1,19 katıdır. Diğer bir ifade ile çelik hasır kullandığımız zaman diğer çeliklere göre %10’dan başlayan ağırlık tasarrufu, %25’lere varan zaman ve parasal tasarruf sağlamak mümkündür. 

x

Projelendirme

Kullanılacak çelik hasır tipleri, proje momentleri ve beton sınıfına bağlı olarak hesaplanır. Sonra kalıp planına uygun olarak donatı planlarının çizimi yapılır. Çelik hasırları karıştırmamak için açıklık tesirlerini karşılayan "alt donatı planı", mesnet tesirlerini karşılayan "üst donatı planı" olarak adlandırılan iki adet plan çizilir. Ayrıca her donatı planı içinde, çelik hasırların yerleşimine uygun olarak kesilmesi icabeden yerleri ve ölçüleri gösteren bir "çelik hasır kesim planı" yapılır ve kullanılacak demir miktarını belirten metraj ilave edilir.

Çelik hasırın her türlü yapı için projelendirilmesi ve uygulama esnasında gerekli teknik yardım Demma tarafından ücretsiz olarak yapılmaktadır. 

• Çift çubuklu hasırların kenarlarında Q tiplerinde 3 göz, R tiplerinde 2 göz kenar çubuk azaltması yapılır.
• Çelik hasırların boy ve en çubuk çıkıntıları normal olarak 10 cm ve 17.5 cm olduğundan kiriş ve kolon içlerine rahatça sokulur.
• Saha betonlarında, çubuk çaplarına bağlı olarak çelik hasırın en az iki göz bindirilmesi uygun olur. 

ÇELİK HASIRLA İLGİLİ STANDARTLAR VE ŞARTNAMELER:

Ülkemizde çelik hasırla ilgili yürürlükte bulunan standart TS 4559 dur. Çelik Hasırla ilgili yapacağınız betonarme hesapları için TS 500 ve afet bölgelerinde yapılacak yapılarla ilgili yönetmeliğe bakmak gerekir. DIN 488 (Alman), ASTM A 185 (Amerikan), BS 4483 (İngiliz), Fransız ve Yunan normlarına uygun çelik hasır imalatı yapılabilir. Bayındırlık Bakanlığı rayiç listesindeki poz numaraları ise 04-305/1, 04-305/2, 23010 ve 23011dir. 

Ebatlar

Yukarıdaki tablo haricinde , diğer standart ve standart harici özel çelik hasır üretimi de yapılmaktadır.